Dyskryminacja w zatrudnieniu

Ochrona przed dyskryminacją 

Prawo federalne, stanowe, a w niektórych społecznościach także lokalne, zabrania dyskryminacji kandydatów do pracy i pracowników ze względu na rasę, pochodzenie narodowe, płeć, religię, niepełnosprawność i wiele innych kategorii. Nielegalne jest, aby pracodawca odmawiał zatrudnienia, nie awansował, rozwiązywał umowę o pracę, płacił mniej lub w inny sposób traktował pracowników lub kandydatów do pracy, ponieważ należą oni do kategorii chronionej.

Ochrona przed odwetem 

Zabronione są również działania odwetowe wobec pracowników, którzy skarżą się na dyskryminację lub współpracują przy dochodzeniu. Oznacza to, że pracownicy nie mogą być karani ani narażeni na negatywne działania - takie jak wypowiedzenie lub degradacja - jeśli złożą skargę lub będą współpracować przy dochodzeniu.

Przepisy są podobne, ale różne

Przepisy uchwalane przez władze federalne, stanowe i lokalne dotyczą wielu tych samych kwestii, ale różnią się między sobą. Ważne jest, aby poznać między nimi różnice i wiedzieć, gdzie należy złożyć skargę. Pełny opis tych przepisów można znaleźć na naszej stronie internetowej. Należy również sprawdzić w swoim mieście, miejscowości lub okręgu, czy obowiązuje lokalna ustawa o prawach człowieka.

Co jest chronione

Jednolite przepisy zakazują dyskryminacji ze względu na rasę, pochodzenie narodowe, pochodzenie etniczne, płeć, religię, niepełnosprawność i wiek. Stanowe i wiele lokalnych przepisów chroni również na podstawie orientacji seksualnej, stanu cywilnego, statusu wojskowego, predyspozycji genetycznych, wcześniejszych aresztowań i skazań. Nowy Jork uwzględnia również status ofiary przemocy domowej, stalkingu i przestępstw seksualnych. Statuty federalne dotyczą zazwyczaj pracodawców zatrudniających 15 lub więcej pracowników; statuty stanu Nowy Jork i miasta Nowy Jork dotyczą tych, którzy zatrudniają czterech lub więcej pracowników. Agencje zatrudnienia i związki zawodowe również muszą przestrzegać przepisów.

Złożenie skargi

Ofiary dyskryminacji lub działań odwetowych w miejscu pracy mają następujące możliwości: 

• złożenie skargi do pracodawcy
• wniesienie oskarżenia o dyskryminację do U.S. Equal Employment Opportunity Commission (EEOC), NYS Division of Human Rights (Wydział Praw Człowieka stanu Nowy Jork) lub lokalnego organu, takiego jak NYC Commission on Human Rights (Komisja Praw Człowieka stanu Nowy Jork)
• wniesienie pozwu
• złożenie skargi do Biura Prokuratora Generalnego Stanu Nowy Jork

Z każdą opcją wiążą się różne terminy i inne konsekwencje. Decyzja o tym, którą wybrać, zależy od takich czynników, jak oczekiwany rezultat, czas, jaki upłynął od zdarzenia, oraz to, czy przed wniesieniem pozwu należy wnieść oskarżenie do organu administracyjnego. 

Jeśli uważa Pan/i, że padł/a Pan/i ofiarą dyskryminacji w miejscu pracy lub działań odwetowych, należy jak najszybciej skonsultować się z prawnikiem.

Skargi federalne

Przed wniesieniem pozwu w oparciu o przepisy federalne, należy wnieść oskarżenie o dyskryminację do EEOC w ciągu 300 dni od ostatniego działania dyskryminacyjnego (pracownicy federalni/kandydaci ubiegający się o pracę muszą skontaktować się z urzędnikiem EEO w miejscu pracy/składania podania w ciągu 45 dni). W sprawie zarzutu zostanie przeprowadzone dochodzenie, a EEOC może podjąć próbę rozwiązania sprawy na drodze mediacji. Jeżeli mediacja się nie powiedzie lub jeśli EEOC nie znajdzie uzasadnionej przyczyny dyskryminacji/działań odwetowych, wyda list z „prawem do założenia sprawy”, dając pracownikowi 90 dni na wytoczenie sprawy w w sądzie federalnym lub stanowym.

Prokurator Generalny

Biuro Prokuratora Generalnego bada skargi i ściga sprawy dotyczące wzorca lub polityki dyskryminacji, która dotyka wielu ludzi. Biuro nie reprezentuje osób fizycznych, ani nie prowadzi spraw sądowych przeciwko agencjom stanu Nowy Jork. Jeśli jednak uważasz, że inni kandydaci lub pracownicy doświadczają podobnej dyskryminacji ze strony tego samego pracodawcy, powiadom nas o tym, składając skargę.

Skargi państwowe i lokalne

Osoba może złożyć pozew o dyskryminację lub działania odwetowe w miejscu pracy w Wydziale praw człowieka stanu Nowy Jork w ciągu jednego roku lub założyć sprawę bezpośrednio w sądzie stanowym Nowego Jorku w ciągu trzech lat od ostatniego działania dyskryminacyjnego. 

Jeśli zdarzenia miały miejsce w mieście Nowy Jork, skargę można złożyć w Komisji Praw Człowieka miasta Nowy Jork (NYC Commission on Human Rights, NYCCHR), z zastosowaniem takich samych ograniczeń czasowych. Zarówno Wydział stanu, jak i NYCCHR stosują podobne procesy. Każdy z nich przeprowadza dochodzenie w sprawie oskarżenia i, jeśli uzna, że jest ono zasadne, organizuje rozprawę. 

W przypadku wniesienia pozwu pracownik i pracodawca przedstawiają dowody, w tym dokumenty i zeznania pod przysięgą osób posiadających wiedzę na temat zdarzenia. Jeżeli strony nie dojdą do porozumienia, pozew zostanie rozstrzygnięty przez sąd lub ławę przysięgłych.

Typowe rezultaty w przypadku stwierdzenia dyskryminacji

Pracodawca może być zobowiązany do zatrudnienia, przywrócenia lub awansowania kandydata ubiegającego się o pracę/pracownika. Ponadto kandydat ubiegający się o pracę lub pracownik może uzyskać odszkodowanie pieniężne. Przykłady obejmują: zaległe wynagrodzenie, wartość wszelkich utraconych świadczeń, odszkodowania wyrównawcze za ból i cierpienie oraz odszkodowania karne. Pracownik może również mieć przyznane wynagrodzenie dla prawników i odsetki od utraconych wynagrodzeń i świadczeń. Ponadto pracodawca może zostać zobowiązany do zmiany polityki kadrowej, procedur i szkoleń.

Uwaga: Złożenie skargi do Prokuratora Generalnego nie spełnia wymogów zgłoszenia do EEOC lub innych agencji lub terminów sądowych. Aby zachować swoje roszczenia prawne, może być również konieczne wniesienie oskarżenia o dyskryminację do EEOC, Wydziału Stanowego lub NYCCHR, lub wniesienie pozwu. 
Aby złożyć skargę, skontaktuj się z Biurem Praw Obywatelskich Prokuratora Generalnego Stanu Nowy Jork lub wypełnij dostępny formularz skargi.

Informacje zawarte w niniejszej broszurze mają charakter wyłącznie informacyjny i nie mają na celu zapewnienia ani nie mogą być traktowane jako porady prawne w jakiejkolwiek sytuacji.